ورق استیل 316

استیل ۳۱۶ چیست؟ استیل ۳۱۶ (Steel 316) یکی از انواع فولادهای ضد زنگ یا استنلس استیل (Stainless Steel) سری ۳۰۰ آستنیتی (Austenitic) است که بعد از استیل ۳۰۴، پرکاربردترین نوع فولاد در صنایع است. این نوع فولاد ضد زنگ عمدتا حاوی ۱۶ تا ۱۸% کروم، ۱۰ تا ۱۴% نیکل و ۲ تا ۳% مولیبدن و حدود ۰.۰۸% کربن می باشد.

در ادامه در رابطه با ترکیب شیمیایی، خصوصیات و ویژگی ها، کاربردها و قیمت این نوع فولاد با یکدیگر صحبت خواهیم کرد.

ترکیب شیمیایی استیل ۳۱۶

ترکیب شیمیایی استنلس استیل ۳۱۶ تا حدی شبیه به استیل ۳۰۴ است ولی تفاوت هایی در نوع و مقدار عناصر تشکیل دهنده دارد. عمده تفاوت بین این دو نوع استیل در ۲ تا ۳% مولیبدن است چون با وجود اینکه گریدهای بسیار متنوع تری از استیل ۳۱۶ وجود دارند که آلیاژ شده با سایر عناصر است اما در گریدهای پرکاربردی که اهمیت بیشتری دارند همین تفاوت مدنظر است.

اضافه شدن عنصر مولیبدن به ترکیب شیمیایی استنلس استیل ۳۱۶ موجب افزایش مقاومت این نوع فولاد در برابر خوردگی ناشی از کارخانجات شیمیایی، پالایشگاه ها و تجهیزات دریایی شده که نسبت به تمامی انواع فولادهای ضد زنگ بیشتر است.

همانطور که در ابتدای توضیحات گفتیم ترکیب شیمیایی استنلس استیل ۳۱۶ شامل ۱۶ تا ۱۸% کروم، ۱۰ تا ۱۴% نیکل، ۲ تا ۳% مولیبدن، ۲% منگنز (حداکثر)، ۰.۷۵% سیلیسیم (حداکثر)، ۰.۱% نیتروژن (حداکثر)، ۰.۰۸% کربن (حداکثر)، ۰.۰۴۵% فسفر (حداکثر)، ۰.۰۳% گوگرد (حداکثر) و آهن برای رسیدن به تعادل در ترکیب شیمیایی یا پر کننده درصد کامل ترکیب شیمیایی است به نحوی که هر مقدار تا رسیدن به ترکیب شیمیایی ۱۰۰% باقی مانده باشد، با کربن پر می شود. البته گریدهایی از استیل ۳۱۶ نیز وجود دارند که با تیتانیوم و نیوبیوم (با نام قدیمی کلومبیوم) آلیاژ شده اند.

برای آشنایی دقیقتر شما عزیزان با ترکیب شیمیایی دقیق سازنده استنلس استیل ۳۱۶، در جدول زیر گریدهای مختلف آورده شده اند:

* حداقل مقدار تیتانیوم به شکل؛ ۵ برابر مجموع درصدهای عناصر کربن و نیتروژن محاسبه می شود. حداکثر مقدار تیتانیوم، ۰.۷% است.

** کلومبیوم نام قدیم عنصر نیوبیوم (Nb) می باشد در نتیجه عمدتا این گرید استیل ۳۱۶ را به شکل ۳۱۶Nb نشان می دهند. حداقل مقدار نیوبیوم به شکل؛ ۱۰ برابر مجموع درصدهای عناصر کربن و نیتروژن محاسبه می شود. حداکثر مقدار این عنصر ۱.۱% است.

نکته مهم: توجه داشته باشید که رایج ترین و مهمترین گریدهای ورق استیل ۳۱۶، گریدهای ۳۱۶، ۳۱۶L، ۳۱۶H هستند که البته در برخی منابع گرید چهارمی هم به آن اشاره شده که گرید ۳۱۶Ti می باشد. بقیه موارد کاربردهای بسیار خاص دارند.

وزن ورق استیل ۳۱۶

برای محاسبه وزن ورق استیل ۳۱۶ مشابه با استیل ۳۰۴ و سایر فولادهای ضد زنگ باید از یک فرمول مشترک استفاده کنید با این تفاوت که چگالی نهایی فولادهای ضد زنگ با یکدیگر فرق دارد. چگالی ورق استنلس استیل ۳۱۶ حدود ۸ گرم در هر سانتی متر مکعب می باشد.

برای محاسبه وزن این ورق استیل، طول و عرض ورق (برحسب متر) را در ضخامت آن (برحسب میلیمتر) و سپس در چگالی ورق استیل ۳۱۶ ضرب کنید. عدد حاصل وزن ورق برحسب گرم خواهد بود که برای به دست آوردن وزن نهایی برحسب کیلوگرم باید آن را تقسیم بر ۱۰۰۰ کنید.

خصوصیات و ویژگی گریدهای مختلف ورق استنلس استیل ۳۱۶

در این بخش قصد داریم به گریدهای مختلف استیل ۳۱۶ اشاره کنیم که در عنوان قبلی، درصد عناصر تشکیل دهنده هر یک را به طور کامل توضیح دادیم. کاربرد هر یک از گریدهایی که در جدول قبلی نشان دادیم به شرح زیر هستند:

• • ۳۱۶L: اخیرا پرکاربردترین گرید لوله استیل ۳۱۶، همین گرید ۳۱۶L است. این نوع فولاد ضد زنگ تحت فرایندی به نام AOD (فرایند کربن زدایی اکسیژن آرگون) تولید شده و حرف L آن به معنای کمتر بودن مقدار کربن آن است تا واکنش پذیری آن کمتر شود.

کمتر بودن مقدار کربن باعث تشکیل کمتر کاربید کرومیوم و کاهش کمتر کروم در سطحی نزدیک به دانه های زیرساختار آن می شود. این نوع استنلس استیل بعد از جوشکاری، درجه سختی بالاتر و مقاومت بیشتری در برابر خوردگی خواهد داشت.

• • ۳۱۶H: حرف H نشان دهنده درصد بالاتر عنصر کربن است که باعث بهبود ثبات گرمایی و مقاومت در برابر خزش (Creep Resistance) می شود. با اینکه درصد کربن بالاتر آن باعث مقاومت بیشتر در برابر خوردگی می شود اما از طرفی نقاط جوش آن را در برابر خوردگی مستعد آسیب خواهد نمود.

• • ۳۱۶Ti و ۳۱۶Cb: به این گریدهای استیل ۳۱۶، فولادهای ضد زنگ با ثبات گفته می شود. در این گریدها به جای اینکه با کمتر کردن درصد کربن، این نوع فولاد را در برابر واکنش پذیری کمتر حساس کنند، مقداری تیتانیوم و نیوبیوم به آن اضافه می کنند.

تیتانیوم و نیوبیوم، کاربید و نیتریدهای قوی تشکیل می دهند که جلوی مصرف کروم را برای ایجاد حفاظت در برابر خوردگی می گیرد. هر دو این گریدها در برابر حملات بین گرانولی در ساختار و نواحی جوش خورده، مقاومت بسیار زیادی دارند.

• • ۳۱۶N: این نوع گرید خیلی کم استفاده می شود و در ساختار آن نیتروژن زیادی وجود دارد. فولادهای ضد زنگ غنی از نیتروژن مشابه با این گرید را به عنوان سوپر گریدهای آستنیتی فوق آلیاژ می شناسند که امکان اضافه کردن بیشتر عناصر کروم و مولیبدن را فراهم می کنند.

آلیاژ شدن فولادهای ضد زنگ با نیتروژن خصوصیاتی شبیه به اضافه کردن کربن بیشتر ایجاد می کند که به نوبه خود باعث افزایش درجه سختی و استحکام می گردد.

• • ۳۱۶LN: آخرین گرید استیل ۳۱۶، ۳۱۶LN است که درصد کربن پایین و نیتروژن بالایی دارد. مشابه با گرید ۳۱۶L، مقدار کم کربن باعث شده تا مقاومت در برابر خوردگی بیشتری در نقاط جوش خورده داشته باشد. در مقابل کاهش مقدار کربن، مقدار نیتروژن را بیشتر را کرده اند تا خصوصیات مکانیکی آن بهتر شود.

مشخصات فیزیکی و مکانیکی استیل ۳۱۶ و گریدهای پرکاربرد آن

خصوصیات فیزیکی که در این بخش به آن اشاره می کنیم بین فرم های مختلف استیل ۳۱۶ یعنی پلیت، صفحه، ورقه، کویل و غیره تا حد زیادی شبیه هم هستند. ضمنا با توجه به اینکه تنها برخی گریدهای ورق فولادی ۳۱۶ کاربرد عمومی و بسیار بیشتری دارند، فقط به همین موارد اشاره کرده ایم.

خصوصیات مکانیکی استنلس استیل ۳۱۶ و گریدهای پرکاربرد آن به شرح زیر می باشد:

خصوصیات فیزیکی استنلس استیل ۳۱۶ و گریدهای پرکاربرد آن به شرح زیر می باشد:

نکته: نقطه ذوب استیل ۳۱۶، ۱۴۰۰ درجه سانتیگراد می باشد.

ویژگی های استیل ۳۱۶ باعث شده تا در صنایع مختلف، کاربرد بسیار زیادی داشته باشد. در ادامه به این موارد اشاره کرده ایم:

• مقاومت به خوردگی: استیل ۳۱۶ در مقایسه با نوع ۳۰۴، مقاومت به خوردگی بیشتری دارد. در دمای بالاتر از ۶۰ درجه در محیطی با کلرید گرم، در معرض تشکیل حفره سطحی و خوردگی و شکاف برداشتن خواهد بود. به این نوع استیل، گرید دریایی فولاد ضد زنگ هم می گویند اما در برابر آب گرم دریا آسیب پذیر است و خوردگی سطحی پیدا می کند که با لکه های قهوه ای رنگ مشخص می شود.

• مقاومت در برابر گرما: ورق استیل ۳۱۶ در برابر اکسیداسیون و تحت شرایط دمایی ۸۷۰ درجه متناوب و ۹۲۵ درجه پیوسته، مقاومت خوبی نشان می دهد. در صورتی که مقاومت به خوردگی ناشی از نفوذ آب اهمیت زیادی دارد نباید به مدت زمان طولانی در معرض دمای ۴۲۵ تا ۸۵۰ درجه باشد.

گرید ۳۱۶L در برابر تشکیل کاربید مقاومت بسیار بیشتری دارد و دماهای بالاتر را می تواند تحمل کند. گرید ۳۱۶H هم مقاومت بالاتری در دماهای بیشتر از خود نشان می دهد و معمولا در مواردی که به استحکام ساختاری و مقاومت در برابر فشار نیاز باشد، تا دمای بالاتر از ۵۰۰ درجه را هم می تواند تحمل نماید.

• جوش پذیری عالی: استیل ۳۱۶ با تمامی روش های فیوژن، با و بدون مواد پر کننده، سازگاری کامل دارد. نواحی از استنلس استیل ۳۱۶ که نیاز به جوشکاری بالا داشته باشند، باید بعد از جوشکاری، بازپخت شوند تا مقاومت به خوردگی آنها در این نواحی به حداکثر مقدار خود برسد.

از این لحاظ گرید ۳۱۶Ti نسبت به گرید معمولی بهتر عمل می کند و گرید ۳۱۶L هم در مقایسه با گرید معمولی نیاز به فرایند بازپخت بعد از جوشکاری ندارد.

• ماشین کاری: ورژن خاصی از گریدهای استیل ۳۱۶ وجود دارد که در فرم لوله های توخالی و توپر، قابلیت ماشین کاری بسیار بهتری دارند و در نتیجه در بسیاری از عملیات، سایش آنها بخاطر ابزارکاری کمتر می شود.

کاربرد استیل ۳۱۶

کاربردهای گسترده استیل ۳۱۶ را باید مدیون گریدهای مختلف آن و یکسری ویژگی های ذاتی آن دانست که در این مقاله به طور کامل بررسی کردیم. برای اینکه دقیقتر بدانید، این نوع فولاد ضد زنگ دقیقا در چه صنایعی استفاده می شود، به شکل موردی به بیان کاربرد استیل ۳۱۶ در ساخت موارد گوناگون در صنایع مختلف پرداخته ایم:

• • تجهیزات آماده سازی مواد غذایی در محیط های حاوی کلرید؛
  • میز و تجهیزات آزمایشگاهی؛
  • پنل ها، نرده ها و روکش های معماری؛
  • اتصالات قایق؛
  • محفظه های حاوی مواد شیمیایی از جمله محفظه هایی که برای انتقال استفاده می شوند؛
  • تبادل کننده های گرمایی؛
  • توری یا شبکه های بافتنی یا جوشکاری شده برای معدن سربسته، معدن روباز و فیلتراسیون آب؛
  • بست های کمربندی؛
  • فنرها؛
  • تجهیزات تولید مواد دارویی، لبنی و نوشیدنی های الکلی؛
  • تجهیزات صنایع پتروشیمی و شیمیایی؛
  • ایمپلنت های پزشکی؛
  • بک اسپلش و سینک آشپزخانه؛
  • سرویس کارد و چنگال؛
  • سرویس بهداشتی و تغار و
  • ماهیتابه.

نحوه تشخیص استیل ۳۱۶ با ۳۰۴

استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ را به عنوان پرکاربردترین نوع فولاد ضد زنگ در صنایع مختلف معرفی کرده اند که شباهت زیادی به یکدیگر دارند با این تفاوت که در فولاد ضد زنگ ۳۱۶، حدود ۲ تا ۳% مولیبدن در تمامی گریدهای مختلف آن به کار رفته است که در نوع ۳۰۴ چنین عنصری وجود ندارد.

همین عامل باعث شده تا همان خصوصیاتی که در استیل ۳۰۴ قابل مشاهده بود، برای تیپ ۳۱۶ بهبود یافته تر شده و افزایش چشمگیری پیدا کرده باشد.

بر همین اساس قیمت ورق استیل ۳۱۶ در مقایسه با نوع ۳۰۴ بیشتر است و در صنایعی که نیاز به مقاومت بالاتر باشد، ارزش خرید آن بسیار بالاست.

فروش استیل ۳۱۶ با قیمت مناسب در گریدهای مختلف

قیمت ورق استیل ۳۱۶ در مقایسه با استیل ۳۰۴ که بسیار پرکاربرد می باشد بیشتر است که بخاطر داشتن برخی عناصر مثل تیتانیوم و نیوبیوم و مخصوصا مولیبدن می باشد که پایه ثابت تمامی گریدهای آن است.

قیمت این نوع فولاد ضد زنگ در حالت کلی بستگی به طول، عرض، ضخامت، وزن نهایی و حجم سفارش، نوع گرید و نوسانات ارز دارد به همین دلیل نمی توان نرخ ثابتی برای آن مشخص کرد.

شرکت فولاد اصفهان با چندین سال سابقه طولانی در زمینه تولید انواع فولاد ضد زنگ یا استنلس استیل از مواد اولیه مرغوب، تمامی انواع گریدهای آن را برای مشتریان برحسب صنعت کاری که در آن فعالیت دارند یا نوع تجهیزات و وسایلی که با آن قصد ساخت دارند را تولید کرده و با قیمت بسیار مناسب به مشتریان حقیقی و حقوقی خود تحویل می دهد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و همچنین قیمت ها با کارشناسان این مجموعه تماس بگیرید تا ضمن راهنمایی بیشتر، مشاوره رایگان نیز دریافت کنید.